Każda matka chce żeby jej dziecko rozwijało się wzorcowo, idealnie według podręcznika. Czyta, sprawdza, porównuje. Dostaje dreszczy na słowa takiej czy innej cioci  „Ojj takie duże dziecko i nie potrafi mówić?”.  Ciocia, która naukę mówienia ma za sobą już od dobrych paru lat, zapomniała chyba, jak wiele pracy i wysiłku wymaga od dziecka przygotowanie się do tak ważnego wydarzenia, jakim są pierwsze wypowiedziane  słowa a później zdania.  Mowa nie jest umiejętnością wrodzoną,  jest sprawnością , którą nabywamy, uczymy się jej przez kontakt z innymi ludźmi, więc żeby dobrze się nią posługiwać, musimy ją doskonalić.

Mów do mnie

To jak dużo i w jaki sposób mówimy do dziecka ma ogromny wpływ na rozwój jego mowy. Mówimy dużo, opowiadamy co robimy, co będziemy robić za chwilę. Prostymi słowami opisujemy rzeczywistość jaka otacza dziecko. Maluch słyszy słowa, oswaja się z nimi więc chętniej i szybciej będzie chciał te słowa wypowiadać.   Nie naśladujemy mowy dziecka, to ono ma naśladować nas.  Ciastko to ciastko, a nie ciacio, babcia to babcia, a nie baba. Nie zapominajmy o tym.

 Obserwuj

Rodzic powinien znać etapy rozwoju dziecka, żeby mógł ocenić czy maluch rozwija się prawidłowo.  Warto pamiętać, że każde dziecko rozwija się we własnym tempie. Nie wolno zawracać sobie głowy opiniami innych osób, nie należy też  porównywać dziecka, ale obserwować go i jeśli zajdzie taka potrzeba udać się do logopedy.

0-6 miesięcy / Gaworzenie

Po ukończeniu 3 miesiąca życia dziecko zaczyna „rozumieć” , że to co słyszy ma sens. Zaczyna bawić się dźwiękami, powtarzać sylaby i  łączyć je. Po pewnym czasie dźwięki stają się bardziej melodyjne.

6-12 miesięcy / Mowa bierna

Dziecko, które ma pół roku często reaguje już na swoje imię, kojarzy dźwięki z przedmiotami i osobami, poproszone  wykonuje proste czynności ( Gdzie jest tata? Zrób „papa”)

12-18 m / Mowa czynna

Pojawiają się pierwsze słowa ( mama, tata, baba, bam). Oprócz nich maluch wypowiada „słowa” charakterystyczne tylko dla niego. Są to uproszczenia słów, które dziecko słyszy często, ale nie potrafi ich jeszcze wymówić.

18-24 m  / NIE

Słowo „NIE” w tym okres wypowiadane jest przez dziecko najczęściej.  Część dzieci w tym wieku wypowiada też krótkie zdania i określa siebie imieniem.

Własnym tempem

Proste opóźnienia w rozwoju mowy są często wynikiem indywidualnego tempa rozwoju dziecka, w większości wypadków ustępują wraz z dojrzewaniem  układu nerwowego i nie mają konsekwencji dla dalszego rozwoju.  Jeśli dziecko rozumie co mówią do niego inni, a  ma jedynie problem z samodzielnym wypowiadaniem słów, można wykluczyć opóźnienie patologiczne.

Kiedy do logopedy

Wizyta u specjalisty jest potrzebna, jeśli rodzice zauważają znaczne opóźnienia w rozwoju mowy u swojego dziecka. Jeśli półroczne dziecko nie gaworzy, nie reaguje na dźwięk, nie nawiązuje kontaktu.  Zdarza się, że do logopedy zgłaszają się rodzice z noworodkiem. Taka wizyta ma na celu sprawdzenie czy dziecko prawidłowo oddycha, ssie, połyka. Funkcje te i ich rozwój mają wpływ na prawidłowy rozwój mowy.

Jest wiele sygnałów, które mogą zaniepokoić rodziców.

– pięciolatek nie potrafi wymówić „sz”, „cz”

– dziecko sepleni

–  dziecko ubezdźwięcznia

– po ukończeniu czwartego roku życia dziecko zmienia głoski dźwięczne na bezdźwięczne (np. „w” na „f” , „d” na „t”)

– czterolatek nie wymawia ” a,u, e, i ”

– podczas mówienia dziecko wsuwa język między zęby

Mam nadzieję, że mamy, które miały do czynienia z problemami z rozwojem mowy u dziecka, podzielą się w komentarzach swoją wiedzą z tymi, które szukają informacji na ten temat.